कृष्ण प्रजापति
अदालत प्रजातान्त्रिक शासन ब्यवस्थाय् जनताया भरोसाया केन्द्र थें जुयाच्वनी । थीथी कथं समाज व जःलाखःलापाखें थःत अन्याय महसुस जुल धाःसा उकि थःत न्याय फ्वनेगु उपाय कथं अदालतया लुखा ध्यूवनेगु जुइ । महाकाली सन्धीइ नेपाली जनतायात अन्याय जूगु महसुस जूगु इलय्, संसद विघटन जुइवं प्रजातान्त्रिक अधिकारं बञ्चित जूगु महसुस याना व थीथी कथंया सन्धी जूगु इलय् नं उकिं नेपाःयात अन्याय जूगु महसुस जुइवं उकथं हे अदालतया लुखा धिनेगु ज्या जूगु खः । गुलिं फैसलाय् पीडितयात राहत चूलाकूगु व गुलिं फैसलां धाःसा देय्यात अन्याय थप जूगु महसुस जूगु दु । खास याना झीथाय् अदालतं राजनीतिक दलतय्गु पेवा कथं ज्या यानाच्वंगु कारणं अदालतं नं जनतायात सन्तोष बीफुगु खनेमदु । थुकथं प्रजातन्त्र पुनः स्थापना लिपा महाकाली सन्धी सम्वन्धी अदालतं जारी याःगु आदेश, महाकाली सन्धीयात सन्धी खः वा सम्झौता खः धइगु फैसला थथे हे अदालतं राष्टियताया विषयय् याःगु अदालती फैसलात खः ।

थौंकन्हय् सर्वोच्च अदालतय् थीथी कथंया बेथितित खने दयाच्वंगु दु । राजनीतिक दलतय्गु सत्तास्वार्थ व अदालतय् सत्ताशीन पार्टीतय् हस्तक्षेपया कारणं थथे अदालतया फैसलाय् राजनीतिक गन्ध खने दयावःगु खः । घुस काइम्ह व घुस बिइम्ह राष्टया सत्रु धयाच्वंगु थ्व इलय् नं सर्वोच्च अदालतं बरोबर जनपक्षी व जनविरोधी फैसलात न्यंका वयाच्वंगु खनेदु । लिपांगु इलय् जनप्रतिनिधि वा जनतां ल्यइम्ह प्रधानमन्त्री तकं अदालतं धाःम्ह यायेत बाध्य याःगु कारणं अदालतय् सत्ताशीन दलतय् हस्तक्षेप खनेदुगु दु । थ्व धइगु छगु कथं तप्यंक न्यायपालिकापाखें ब्यवस्थापिका संसदयात याःगु हस्तक्षेप खः । राज्यया स्वंगु अंग कार्यपालिका, ब्यवस्थापिका, न्यायपालिका थवंथः स्वतन्त्र जुयाच्वनेमाःगु इलय् थथे छगू निकायं मेगु निकाययात हस्तक्षेप याःगु धइगु बांलाःगु चीज धाःसा मखु । शक्ति पृथकीकरणया सिद्धान्त कथं स्वंगू निकाय अलग्ग जुइ । तर थ्व स्कूलय् पाठ ब्वनेगु इलय् जक सीमित जूवनाच्वंगु दु । उकिं छुं कथंया ब्यवहारय् प्रयोग मजूगु प्रमाणित जूगु दु । शासक दलतय्गु कमजोरीया कारणं थौं अज्यागु कथंया समस्या खने दयावःगु खः । पूँजीवादी प्रजातन्त्रयात बांलाःगु सिद्धान्त खः धइगु सिद्ध यायेत थथे शक्ति पथकीकरण कथं स्वंगू निकाय अलग्ग अलग्ग यानातःगु खः । तर अथे खःसां उकिं छुं नं कथंया जनताया हीत धाःसा याये फयाच्वंगु खनेमदु । निश्चित ब्यक्ति क्वछिना शेरबहादुर देउवायात ४८ घण्टा दुने प्रधानमन्त्री दयेकी धकाः परामादेश जारी याःगु कारणं अदालतं ब्यवस्थापिका संसादयात हस्तक्षेप याःगु खनेदत ।

छगू हे कथंया विषय बस्तुइ नं फरक फरक कथं सर्वोच्च अदालतं याःगु फैसलाया कारणं नं अदालत राजनीतिक हस्तक्षेपं अलग्गा जुइमफुगु स्पष्ट याःगु दु । छगू इलय् पार्टीपाखें निस्कासन याःपिं झिंप्यम्ह सांसदयात सांसदया स्थान खाली यायेत न्ववायेगु तर मेगु अज्याःगु प्रकृतिया मुद्दाय् धाःसा मेकथं फैसला यायेगु ज्यां नं राजनीतिक पूर्वाग्रहं फैसला न्यंकूगु खनेदु । उकिं नं राजनीतिक हस्तक्षेपया कारणं अदालत स्वतन्त्र जुइफुगु मदु धइगु स्पष्ट खने दयावःगु दु । न्यायाधीस नियुक्ति यायेगु प्रकृयाय् राजनीतिक हस्तक्षेप वा दलतय् भागबन्दाया कारणं प्रभावित जुइगु जूगु कारणं नं थ्व प्रकृया निष्पक्ष व स्वतन्त्र जुइ मफुतले स्वतन्त्र न्यायपालिकाया कल्पना सम्भव जुइमखु । दुइतिहाई बहुमत प्राप्त सरकारं देस व जनताया सेवा याये मफयेवं न्हूगु जनतादेशया लागिं निर्वाचनय् वनेगु दक्कलय् बांलाःगु उपाय खः । तर अदालतं सांसद व प्रधानमन्त्री पुनः स्थापित जुइ कथं फैसला न्यंकल ।

सर्वोच्च अदालत दुने प्रधान न्यायधीस चोलेन्द्र शमशेर जबराया बिरोध यासें न्हिया न्हिथं न्ह्यानाच्वंगु आन्दोलन व उगु आन्दोलन आः छसिकथं जिल्लां पिने नं थ्यनाच्वंगु स्वयेगु इलय् थ्व अराजकताया दुने राजनीतिक पार्टीं अदालतय् यानाच्वंगु हस्तक्षेप खः धायेगु क्यनी । थ्व थौंया जक समस्या मखु । अदालत दुने न्हापानिसें खने दयाच्वंगु थीथी कथंया बेथितिया कारणं थौं उगु अराजकता छत्ताछुल्ल जुइक खने दयेक न्ह्यःने वःगु जक खः । न्हापा गुलि फत उलि त्वपुया जक तःगु खः । थ्व फुक्कं खँय् ध्यान तया स्वयेगु इलय् असार २९ गते न्हिनय् ५ बजे दुने शेरबहादुर देउवायात प्रधानमन्त्री नियुक्त यायेमाः धकाः राष्टपतियात तकं अह्रा यायेगु कथं सर्वोच्च अदालतं याःगु परामादेश गलत सावित जूगु दु । थ्व संसारय् गनं मदु कथं अदालतपाखें मन्त्रीमण्डल व कार्यपालिका संसदयात याःगु हस्तक्षेप खः । उकिं न्यायपालिकाय् दावाडोल जूवंगु खः ।

चोलेन्द्र शमशेर जबरायात प्रधानन्यायाधीस पदं चीकेमाःगु माग, आन्दोलन व चोलेन्द्र शमशेरं धाःसा गुगुं नं हालतय् थःम्हेसियां यानागु फैसला सही खः धका अदान कयाच्वंगु कारणं थौं समस्या ब्वलंगु खः । खास यानाः प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवां मन्त्रीमण्डल दयेकूगु इलय् थःम्ह छम्ह प्रतिनिधि कथं नेपाली कांग्रेसपाखें प्रधानमन्त्रीं नियुक्त याःम्ह ब्यक्ति थःथिति लायेवं व उगु खँ सञ्चार माध्यमय् बय्बय् जुइवं चोलेन्द्र शमशेर विवादय् कुहां वःगु खः । वयां लिपा वं यानावंगु थीथी कथंया मेमेगु मुद्दा नं विदास्पद जुया छत्ताछुल्ल जुयाबिल । उकिं नं अदालत नं रणभूमि थें हिल । विचार, तर्क व सिद्धान्तयात प्राथमिकता बियेमाःगु थ्व थासय् बलमिचाई, मूडे बलया तान्डब नत्य व हिंसात्मक गतिविधि तकं खने दया वल । अले थः समर्थकतय्त लुखां पिने व बिरोधीतय्त लुखां दुने च्वनेत बाध्य यात ।

थज्याःगु अराजक अवस्था सिर्जना जूगुया लिउने धाःसा अवश्य नं झीगु देसय् न्यायपालिकाया प्रमुखत ल्ययेगु इलय् जनतां फैसला याना वा अदालती ब्यवस्था कथं ल्ययेगु मयासें सत्ताशीन दलतय्सं राजदूत नियुक्त याइथें थः यःम्ह मनू छगू तह लिपा याम्ह जूसां बलजफ्ती न्ह्यःने यंकेगु वा सर्वोच्च अदालतया न्यायाधीस नियुुक्त यायेगु थेंज्याःगु गलत परम्परानिसें सुरु जूगु खः । छम्ह सक्षम ब्यक्तियात प्रमुख पद बियेगु व गतल ब्यक्तियात उगु पदय् यंकेगु खँय् नं यक्वः हे पाइ । राजनीतिक पार्टीं न्यायपालिकाय् यानाच्वंगु हस्तक्षेपया लिच्वः हे खः वर्तमान न्याय प्रणालीइ वःगु संकट । उकिं नं महाभियोग हे लगे याना जूसां न्यायाधीसतय्त चीकेगु संवैधानिक बन्दोबस्तयात सक्रिय यायेमाःगु खनेदु । छुं कमी कमजोरी यात धाःसा उकिया बापत छुं सजायँ ब्यवस्था जुल धाःसा जक मनूयात सही थासय् यंकेगु लागिं बांलाःगु ज्या याइ । मखुत धाःसा अराजकता झन् झन अप्वइगु खँय् निगू मत दइमखु ।
...

All Comments.......


Please Login/Register To Comments