कृष्ण प्रजापति
देय् न्यंकं वंगु बैशाख ३० गते स्थानीय तहया निर्वाचन क्वचाल । छुं छुं थासय् स्थगित जूसां छन्हुं हे निर्वाचन ताःलाक क्वचाःगु दु । थुलि याउँक प्रजातान्त्रिक अधिकार प्रयोग यायेखंगु धइगु छगू ल्याखं जनताया अधिकार प्राप्तिया खँ ल्हायेगु खःसा छम्ह सेनाया गोली छुटे जूगु सिवें च्वन्ह्याःगु ज्या खः । गथे छम्ह सेनां गोली कयेकेवं छम्ह दुश्मन वा छम्ह मेगु पक्षया मनू पराजित वा मृत्युया शिकार जुइ । जनतां चाहे जूगु चिन्हय् मतदान याये खन धायेवं उगु बन्दूकया शक्ति स्वया नं व च्वन्ह्याःगु तायेकी । संसारय् बक्साय् कुर्कगु मत धइगु बन्दूकया गोली स्वयां चर्को तायेकी । उकिं बुलेट स्वयां ब्यालेट महत्वपूर्ण धइगु चलन दु । थ्व ल्याखं नेपाली जनतां हाकनं छक्वः थःपिनि प्रजातान्त्रिक अधिकार छ्यलाः आम जनताया यःम्ह मनू मेयर, उपमेयर, गाउँपालिकाया अध्यक्ष, उपाध्यक्ष नापं वडाया अध्यक्ष व वडा सदस्यत ल्ययेगु गुगु ज्या जुल । थ्व तसकं च्वन्ह्याःगु ज्या जूगु दु ।
    राणा शासन इलय् झीथाय् थःम्ह मनू थःम्हेसियां ल्यये मदु । जुजुयात तकं बन्धनय् तयाः अब्ले राणा शासकतय्सं पारिवारिक रुपं प्रधानमन्त्री व मेमेपिं मन्त्रीत ल्ययेगु ज्या याःगु जक मखु कि हुकुम जुइवं उकियात अनिवार्य पालना यायेमाःगु कथं हुकुमी राणा शासन सुरु याःगु खः । तर अब्ले नं प्रजातन्त्रया पक्षपातितय्सं धाःसा थःपिनि सः मथ्वयेकूगु मखु, थ्वयेकू । राणा बिरोधी आन्दोलनय् सक्रिय जूगु राजनीतिक दल प्रजा परिषद, नेपाली राष्टिय कांग्रेस लिपा जक नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना जूगु खः । अब्ले नेपाली कांग्रेसया कार्यालयय् च्वनाः ज्या याइम्ह भारतया वनारसय् च्वनीम्ह राणा शासकं मृत्यु दण्ड ब्यूम्ह गंगालाल श्रेष्ठया थःहे सद्य किजा पुष्पलाल श्रेष्ठं प्रवासय् च्वनाः नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना यानादीगु खः । उकिं वय्कःयात संस्थापक महासचिव धायेगु याः ।
    प्रजातन्त्र धइगु गज्याःगु जुइ, छु जुइ साधारण जनतां मसिउ । विदेश वनाः आखः ब्वनेत वनाच्वंपिं बेतिया, बनारस व दरभंगाय् च्वंपिं शिक्षित वर्गं नेपालय् प्रजातन्त्र स्थापना यायेमाः धइगु धारणा ब्वलंकालिं नेपाली कांग्रेस व नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी अब्ले अन जन्म जूगु खः । प्रजा परिषद धाःसा दुनंदुनं नेपालय् जन्म जूगु राजनीतिक दल खः । गुगु राणा बिरोधी आन्दोलन क्वचायेवं ज्याखँ न्ह्यज्याके मफयेवं अन ला थन ला मदया वन । थ्व धइगु गन आवश्यकता जुइ, अन उत्पत्ति जुइ धइगु खः । आवश्यकता हे आविस्कारया जननी खः । राणा शासन पतन याये हथाय् जूगु इलय् छुं छगू राजनीतिक पार्टी आवश्यक जुयाच्वंगु बखतय् नेपालय् प्रजा परिषद् नां तयाः राणा बिरोध गतिविधि न्ह्यज्यात । थ्व दक्कलय् न्हापां नेपालय् प्रजातन्त्रया लागिं जूगु अभ्यास खः । गुलिं चीज असफल जूसां उकिं छुं छुं योगदान याइगु जुयाच्वन । १९९७ सालय् राणातय्सं उकि लगे जूपिंत ज्वना कुना स्याना हे बिल नं प्रजातान्त्रिक आन्दोलन धाःसा मदी ।
    प्रजा परिषदया उगु लँपु नेपाली कांग्रेस थेंज्याःगु सक्रिय दल व नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीया उपस्थितिं उलि हे तिबः बिया वन । वयां लिपा राणात छत्थुं त्वताः मवंसें मोहन शमशेरया अध्यक्षताय् मिलिजुलि सरकार दयेकाः आन्दोलनकारीतय् सरकार गठन जूवन । थ्व धाःसा झिदँ तकं अथें हे चले जूवन । प्रजातान्त्रिक सरकारं न्हापांखुसि २०१५ सालय् आम निर्वाचन याकूगु खः । गुकि आपालं सिट नेपाली कांग्रेसं त्याकाः बीपी कोइरालाया नेतृत्वय् नेपाली कांग्रेसया सरकार नीस्वन । थौं नं स्थानीय तहया निर्वाचन मखुसें अब्ले जिल्ला जिल्लां राजनीतिक पार्टीं निर्वाचनय् ब्वति कयाः थः प्रतिनिधियात केन्द्रीय सरकारया ज्याखं याकेत छ्वया हयेगु पद्धति खः । थ्व छगू न्हापांगु निर्वाचित सदन खः । तर २०१७ साल पुष १ गते उकियात जुजु महेन्दं्र विघटन यानाः देसय् पंचायती शासन पद्धति लागू यानायंकल ।
    १०४ दँ ताःहाकूगु राणा शासन पतन यानाः वःगु प्रजातन्त्र झिदँ लिपा २००७ सालं २०१७ साल तक चले जुयालिं पंचायती शासन पद्धति लागु याःगु खः । थ्व इलय् आपालं राजनीतिक पार्टीया नेतात जेल नेल व प्रवासय् च्वनेत बिस्यू जुइमाःगु अवस्था ब्वलन । थ्वहे इलय् देय् दुने हे लापिसं संगठन बिस्तार यायेगु मौका चूलाकल । थाय् थासय् संगठन बिस्तार यानाः पार्टीयात तःधंक यंकल । नेपाली कांग्रेस व नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी हे जक अब्ले तःधंगु पार्टी कथं खने दयाच्वन । प्रजा परिषद तनावन । तर वहे प्रजा परिषद्या अनुकरण यानाः नीस्वंगु नेपाली कांग्रेस व नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीया न्हय्गु घटकं हे हाकनं स्वीदँ लिपा पंचायत शासन विरुद्ध राणा बिरोधी आन्दोलन थें जनआन्दोलन यायेवं उकिया बलं प्रजातन्त्रया पुनः स्थापना जुल । २०४६ साल चैत २६ गते निर्दलीय पंचायती शासनया अन्त्य जुयाः देसय् प्रजातान्त्रिक शासन पद्धति सुरु जुल ।
    जुजु सर्वेसर्वा जुयाच्वंगु थासय् संवैधानिक राजतन्त्र कायम जुल । राजां नं कानून पालना यायेमाःगु अवस्था ब्वलन । तर मौका चूलायेवं छुं जनताया सेवा भावना मदुम्ह ज्ञानेन्द्र जुजुं थःगु ल्हातय् सक्रिय राजतन्त्र चले यायेगु कुतः यायेवं धाःसा वयात पतन यानाः हाकनं गणतान्त्रिक शासन माग जुल । गुगु २०६३ साल जेठ १५ गते प्राप्त नं जुल । आः झिन्हु लिपा झी गणतन्त्र दिवस हनेत स्वयाच्वनागु दु । थुकथं प्रजातन्त्रया छगू महत्वपूर्ण पक्ष जनतां थः यःम्ह मनूयात ल्ययेगु खः । थः हे शासक ल्ययेगु थ्व महत्वपूर्ण पद्धति धाःसा पश्चिमा शैलीया शासन पद्धति खः । अथे खःसां पुलांगु सामन्ती शासन पद्धति स्वयां थ्व विकासित पद्धति जूगु कारणं नेपाली जनतां थुकियात नाला वयाच्वंगु दु । झीथाय् २०४६ सालं प्रजातन्त्र पुनः स्थापना जुइवं २०४८ सालय् न्हापां संसदीय निर्वाचन जुल । गुकि २०५ निर्वाचन क्षेत्र दयेका ज्या याःगु खः । वयां न्ह्यः २०३६ साल लिपा प्रगतिशील विचारधारां प्रेरित जुयाः पंचायती ब्यवस्थां नं देसय् आम निर्वाचन ला याकल तर थः मनूत त्याकेत जक अप्वः ज्या याना क्यन ।
    थज्याःगु थीथी निर्वाचनय् त्याकीपिं जनप्रतिनिधितय्सं खाली थःगु जक स्वार्थ स्वत धइगु आपालं मनूतय् गुणासो दु । उकियात ध्यानय् तयाः आः त्याकीपिं जनप्रतिनिधितय्सं देय् व जनताया सेवाय् थःपिनि ध्यान केन्द्रीत याइगु भलसा कयाच्वने ।  


...

All Comments.......


Please Login/Register To Comments